Na osnovu člana 76. stav 6, a u vezi sa članom 77. stav 1. tačka d), Zakona o arhivskoj djelatnosti ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 119/08) i člana 82. stav 2. Zakona o republičkoj upravi ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 118/08, 11/09, 74/10 i 86/10), a na prijedlog Udruženja arhivskih radnika Republike Srpske, ministar prosvjete i kulture donosi
PRAVILNIK
O USLOVIMA, ROKOVIMA I NAČINU POLAGANjA STRUČNOG ARHIVSKOG ISPITA, PRIZNAVANjU STRUČNIH ARHIVSKIH ZVANjA I USLOVIMA ZA STICANjE STRUČNIH ARHIVSKIH ZVANjA
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 126 od 9. decembra 2010)
I- OSNOVNE ODREDBE
Član 1.
Ovim pravilnikom uređuju se uslovi, rokovi i način polaganja stručnog arhivskog ispita (u daljem tekstu: stručni ispit), postupak za priznavanje stručnih arhivskih zvanja, uslovi za sticanje stručnih arhivskih zvanja, kao i plan i program polaganja stručnog ispita.
Član 2.
Pod stručnim ispitom podrazumijeva se ispit u kojem se utvrđuje osposobljenost kandidata za obavljanje poslova prikupljanja, evidentiranja, preuzimanja, sređivanja, stručne obrade, istraživanja, čuvanja i zaštite javne arhivske građe.
II- USLOVI ZA POLAGANjE STRUČNOG ISPITA I STRUČNA ARHIVSKA ZVANjA
Član 3.
Pravo na polaganje stručnog ispita imaju lica koja su:
a) završila srednju školu i na poslovima zaštite javne arhivske građe radili najmanje šest mjeseci,
b) završila višu školu i na poslovima zaštite javne arhivske građe radili najmanje devet mjeseci i
v) završila visoku školu i na poslovima zaštite javne arhivske građe radili najmanje godinu dana.
Član 4.
(1) Stručna arhivska zvanja su:
a) arhivski manipulant,
b) arhivski tehničar,
v) viši arhivski tehničar,
g) arhivist,
d) viši arhivist i
đ) arhivski savjetnik.
(2) Stručna arhivska zvanja su i odgovarajuća stručna zvanja u:
a) konzervatorsko-restauratorskoj struci;
b) reprografiji;
v) mikrografiji i
g) zaštiti audio-vizuelne i filmske građe:
1) filmski arhivista,
2) restaurator,
3) arhivista-informatičar,
4) viši filmski tehničar,
5) viši tehničar-restaurator,
6) viši tehničar-reprograf,
7) viši tehničar-informatičar,
8) filmski tehničar,
9) tehničar-restaurator,
10) tehničar-reprograf i
11) tehničar-informatičar.
Član 5.
Stručna arhivska zvanja iz člana 4. stav 1. t. a), b), v) i g) i stava 2. ovog pravilnika stiču se polaganjem stručnog ispita.
Član 6.
Za sticanje stručnog arhivskog zvanja viši arhivist, kao i odgovarajućih stručnih zvanja u konzervatorsko-restauratorskoj struci, zaštiti audio-vizuelne i filmske građe i arhivskoj informatici, a u skladu sa aktom kojim se reguliše unutrašnja organizacija i sistematizacija radnih mjesta, potrebno je da kandidat ima položen stručni ispit za arhivistu i najmanje pet godina iskustva na poslovima:
a) izrade plana i metodskog uputstva za sređivanje i obradu arhivske građe,
b) organizovanja i vođenja stručnih poslova na sređivanju i obradi građe najznačajnijih fondova ili grupe fondova,
v) proučavanja arhivske teorije i prakse i njenog unapređivanja,
g) izrade stručnih elaborata iz arhivske teorije i prakse, arhivske tehnike, informatike i/ili arhivskog zakonodavstva,
d) izrade naučnoinformativnih sredstava za fondove ili grupe fondova iste ili srodne djelatnosti i njihove pripreme za objavljivanje,
đ) istraživanja u cilju kompletiranja arhivskih fondova i zbirki,
e) pripremanja kritičkih izdanja arhivske građe,
ž) uređivanja i objavljivanja arhivske građe,
z) razrade metodskih uputstava za praktičnu primjenu metoda informatike u arhivu i van njega,
i) vođenja upravnog postupka u djelatnosti zaštite arhivske građe u arhivu i van njega,
j) pružanja naučnih i stručnih informacija o arhivskoj građi,
k) izrade tematskih planova za arhivske izložbe i organizacije izložbi,
l) predavanja, stručnih saopštenja i slično, čiji je sadržaj u vezi sa obradom arhivske građe, arhivskom službom i arhivskom djelatnošću uopšte,
lj) stručnog i naučnog rada u oblasti pomoćnih istorijskih nauka i disciplina i
m) unapređenja i popularizacije arhivske službe i arhivske struke.
Član 7.
Za sticanje stručnog arhivskog zvanja arhivski savjetnik, odnosno odgovarajućih stručnih zvanja u konzervatorsko-restauratorskoJ struci, zaštiti audio-vizuelne i filmske građe i arhivskoj informatici, a u skladu sa aktom kojim se reguliše organizacija i sistematizacija radnih mjesta, potrebno je da kandidat ima položen stručni ispit za arhivistu i najmanje deset godina iskustva na poslovima:
a) proučavanja, istraživanja i obrade pitanja iz službe i struke utemeljenih na savremenim naučnim metodima,
b) ukazivanja na potrebu donošenja novih ili dopunu i izmjenu postojećih propisa i učešća u tom postupku,
v) proučavanja i istraživanja baziranih na naučnim metodima na uklapanju arhivske službe u nacionalni informacioni sistem,
g) izrade i objavljivanja naučnoinformativnih sredstava,
d) istraživanja u zemlji i inostranstvu u cilju kompletiranja arhivskih fondova i zbirki,
đ) utvrđivanja klasifikacionog plana sređivanja i obrade fondova i zbirki od izuzetnog značaja,
e) utvrđivanja osnova za izradu vodiča arhivskih fondova i zbirki u arhivu i van njega,
ž) izrade istorijskih i arheografskih radova na nivou naučne studije i elaborata,
z) kritičkog objavljivanja arhivske građe ili objavljivanja kritički valorizovane interpretacije arhivske građe,
i) objavljivanja naučnih i stručnih studija, te izrade takvih elaborata iz arhivistike, pomoćnih istorijskih nauka, konzervacije i restauracije, mikrofilma, filmske, audio-vizuelne, fonografske i elektronske građe, istorije uprave, sudstva, privrede, školstva, a u okviru arhivskih fondova koji se čuvaju u arhivu ili van arhiva, a od značaja su za uspješan razvoj arhivske djelatnosti, nauke i kulture uopšte,
j) publikovaša studija o zaštiti kulturnih dobara,
k) organizovanja poslova iz programa rada na nivou arhiva ili stručnog rukovođenja tim poslovima,
l) ocjene i konačnog utvrđivanja lista kategorija dokumentarne građe na osnovu kojih se vrši odabiranje arhivske građe u arhivu i van njega,
lj) organizovanja kulturno-prosvjetne djelatnosti arhiva za javnost ili učešće u toj aktivnosti,
m) organizovanja naučnih simpozijuma ili stručnih seminara na nivou Republike Srpske (u daljem tekstu: Republika) ili šire,
n) predlaganja razmjene građe između arhiva i drugih institucija ili učešće u tim nastojanjima,
nj) obavljanja složenih poslova zaštite dokumentarne građe van arhiva,
o) organizacije arhivskih susreta i razgovora arhivskih radnika na međunarodnom planu ili sudjelovanje u njima i
p) naročitih aktivnosti na planu unapređenja i popularizacije arhivske službe i arhivske struke uopšte i posebno.
Član 8.
Izuzetno, zvanje arhivskog savjetnika može se priznati i licima bez položenog stručnog arhivskog ispita ako su se posebno istakla stručnim ili naučnim radom u arhivskoj službi i zaštiti arhivske građe, kao i licima van arhivske službe koja su dala poseban doprinos unapređenju arhivske službe i