Na osnovu člana 27. stav 2. Zakona o zaštiti od požara ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 71/12) i člana 82. stav 2. Zakona o republičkoj upravi ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 118/08, 11/09, 74/10, 86/10, 24/12 i 121/12), ministar unutrašnjih poslova donosi

PRAVILNIK

O TEHNIČKIM NORMATIVIMA ZA HIDRANTSKU MREŽU ZA GAŠENjE POŽARA

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 39 od 15. maja 2013)

I- OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuju se tehnički normativi za spoljnu i unutrašnju hidrantsku mrežu za gašenje požara, kojima se utvrđuju zahtjevi za izvore, kapacitet, protok i pritisak vode u hidrantskoj mreži.

Član 2.

Odredbe ovog pravilnika ne primjenjuju se na automatske uređaje za gašenje požara vodom, kao ni na hidrantske mreže kojima se štite objekti za koje su posebnim propisima određeni strožiji zahtjevi u odnosu na zahtjeve propisane ovim pravilnikom.

Član 3.

Izrazi upotrijebljeni u ovom pravilniku imaju sljedeća značenja:
a) hidrantska mreža za gašenje požara - skup cjevovoda, uređaja i opreme kojima se voda od sigurnog izvora dovodi do štićenih prostora i građevina,
b) unutrašnja hidrantska mreža - skup cjevovoda, uređaja i opreme u objektu koji vodu razvode do hidrantskih ormarića, iz kojih se, primjenom vatrogasnih crijeva određene dužine sa mlaznicom, prostorije štite od požara,
v) spoljna hidrantska mreža - skup građevinskih objekata, cjevovoda, uređaja i opreme kojima se voda od izvora za snabdijevanje vodom dovodi cjevovodima do hidrantskih priključaka (podzemni i nadzemni) koji se neposredno koriste za gašenje požara ili se na njih priključuju vatrogasna vozila s ugrađenim pumpama ili prenosne vatrogasne pumpe,
g) suha hidrantska mreža - skup cjevovoda, uređaja i opreme u objektu koji su u normalnim uslovima bez vode do zapornog ventila, od kojeg je stalno ispunjena vodom pod pritiskom, a u slučaju požara služe da se voda za gašenje požara transportuje od vatrogasnih vozila ili drugih izvora za snabdijevanje vodom do mjesta potrošnje,
d) stalno postrojenje za zahvatanje vode - postrojenje za posredno napajanje hidrantske mreže pomoću stacioniranog postrojenja,
đ) ukupna količina vode potrebna za gašenje požara - količina vode potrebna za gašenje spoljnom i unutrašnjom hidrantskom mrežom u trajanju najmanje dva časa i količina vode za potrebe drugih sistema za gašenje požara u trajanju predviđenom za te sisteme,
e) visina objekta - visina poda najvišeg sprata iznad kote terena na koju je moguć pristup vatrogasnim vozilima,
ž) neposredno gašenje požara - gašenje požara upotrebom hidranta, crijeva i mlaznice, bez upotrebe vatrogasnog vozila i njegove opreme,
z) privremeno postrojenje za zahvatanje vode - postrojenje za neposredno napajanje hidrantske mreže korišćenjem prenosnih vatrogasnih pumpi ili vatrogasnih vozila sa ugrađenom pumpom za zahvatanje vode,
i) računski broj istovremenih požara - broj požara koji mogu nastati u toku tri uzastopna časa na području za koje je dimenzionisana hidrantska mreža i
j) rezervni izvor za snabdijevanje energijom - uređaj koji nestankom energije u primarnom izvoru automatski stupa u rad, a može da se uključi i ručno.

II- IZVORI ZA SNABDIJEVANjE HIDRANTSKE MREŽE VODOM

Član 4.

Za napajanje hidrantske mreže koristi se svaki izvor čiji kapacitet može da obezbijedi potrebnu količinu vode takvog kvaliteta da se može upotrijebiti za gašenje požara.

Član 5.

(1) Za napajanje hidrantske mreže koristi se i podzemna voda iz kopanih ili bušenih bunara, a ako se za crpljenje vode iz bunara koristi usisna pumpa, nivo vode ne smije da padne više od 6 m ispod kote terena, te ako se koristi potopna pumpa, nivo vode može da padne i više od 6 m ispod kote terena.
(2) Priliv vode u bunar mora se dokazati probnim crpljenjem vode u najnepovoljnije vrijeme (poslije sušnog perioda od najmanje 60 dana).
(3) Ako se potrebna količina vode ne može obezbijediti iz jednog bunara, dozvoljeno je spajanje dva ili više bunara.

Član 6.

Prilazni putevi i platforme za vatrogasna vozila i pumpe izrađuju se do privremenog postrojenja za zahvatanje površinske vode, s tim da zahvatanje vode mora biti moguće bez obzira na nivo vode.

Član 7.

(1) Stalno postrojenje za zahvatanje površinske vode izgrađuje se na osnovu hidroloških podataka za period od najmanje 15 godina.
(2) Postrojenje iz stava 1. ovog člana mora imati rezervni izvor za snabdijevanje energijom koji može da se uključi i ručno.
(3) Usisna korpa stalnog postrojenja za zahvatanje Bofle na otvorenom vodotoku od mehaničkih oštećenja (kretanje leda ili većih otpadaka) štiti se odgovarajućim napravama.
(4) Usisna korpa i cjevovod koji je povezuje sa pumpom postavljaju se tako da se mogu lako održavati i brzo zamijeniti.

Član 8.

Atmosferske vode namijenjene za napajanje hidrantske mreže prikupljaju se u rezervoare ili bazene koji su konstruisani tako da se mogu puniti i da se iz njih voda može uzimati i pomoću vatrogasnih vozila ili prenosnih vatrogasnih pumpi.

Član 9.

Rezervoari koji služe za napajanje hidrantske mreže mogu biti ukopani, poluukopani ili nadzemni i moraju biti napravljeni tako da se mogu puniti i da se iz njih voda može uzimati u svako doba i pomoću privremenih i stalnih postrojenja za zahvatanje vode.

Član 10.

Ako se za napajanje hidrantske mreže koriste visinski rezervoari bez posredstva pumpi, visinska razlika između rezervoara i hidranata, preko kojih se voda koristi za gašenje požara, mora biti takva da pritisak u spoljnjoj hidrantskoj mreži koji se određuje proračunom u zavisnosti od visine objekta i drugih uslova ne smije biti niži od 2,5 bara.

Član 11.

Snabdijevanje hidrantske mreže vodom ne smije da bude onemogućeno zamrzavanjem vode.

Član 12.

Spajanje vodovoda za vodu za piće sa drugim izvorima za napajanje hidrantske mreže nije dozvoljeno.

Član 13.

(1) Količina vode u sekundi potrebna za gašenje požara u naseljima gradskog tipa, zavisno od broja stanovnika i računskog broja istovremenih požara, data je u Tabeli 1.
(2) Ako je naselje podijeljeno u zone prema izvorima za napajanje vodom za gašenje požara koji nisu međusobno povezani, računski broj istovremenih požara i količina vode za gašenje požara određuju se prema broju stanovnika koji pripadaju odgovarajućoj zoni.
Tabela 1.

Član 14.

Ukupna količina vode potrebna za gašenje požara u industrijskim i drugim objektima, zavisno od stepena otpornosti objekta prema požaru i kategorije tehnološkog procesa prema ugroženosti od požara, data je u Tabeli 2.
Tabela 2.

Član 15.

(1) Simboli za kategoriju tehnološkog procesa prema ugroženosti od požara dati u Tabeli 2. iz člana 14. ovog pravilnika imaju sljedeća značenja:
a) K1 predstavlja kategoriju tehnološkog procesa prema ugroženosti od požara, u koju spadaju pogoni u kojima se radi sa materijalom koji se može zapaliti ili eksplodirati pod dejstvom vode ili kiseonika, lako zapaljivim tečnostima čija je tačka paljenja ispod 23^oCi gasovima i parom čija je donja granica eksplozivnosti ispod 10% (V/V), na primjer pogoni u kojima se radi sa metalnim natrijumom ili kalijumom, fosforom i karbidom, pogoni za proizvodnju viskoznih vlakana, ekstrakciju benzinom, hidriranje, rekuperaciju i rektifikaciju organskih rastvarača i skladišta benzina, ugljen-disulfida, etra, acetona i slično,
b) K2 predstavlja kategoriju tehnološkog procesa prema ugroženosti od požara, u koju spadaju pogoni u kojima se radi sa lako zapaljivim tečnostima čija je tačka paljenja između 23^oCi 100^oCi zapaljivim gasovima čija je donja granica eksplozivnosti iznad 10% (V/V), pogoni u kojima se obrađuju čvrste zapaljive materije, pri čemu se razvija eksplozivna prašina, na primjer pumpna postrojenja i stanice za tečne materije čija je tačka paljenja između 23^oCi 100^oC, pogoni u kojima se stvara: ugljena prašina, drvene strugotine, brašno, šećer u prahu, sintetički kaučuk u prahu i slično,
v) K3 predstavlja kategoriju tehnološkog procesa ugroženosti prema požaru u koju spadaju pogoni u kojima se radi sa zapaljivim tečnostima čija je tačka paljenja od 100^oCdo 300^oCi čvrstim materijama temperature paljenja do 300^oC, na primjer pogoni za mehaničku preradu drveta i proizvodnju hartije, pogoni za proizvodnju tekstila, pogoni za regeneraciju ulja za podmazivanje, skladišta goriva i maziva, sredstva za transport uglja, zatvorena skladišta uglja, pumpne stanice za tečnosti čija je tačka paljenja od 100^oCdo 300^oC, garaže za automobile i javni poslovni i stambeni objekti koji mogu da prime više od 500 lica,
g) K4 predstavlja kategoriju tehnološkog procesa ugroženosti prema požaru u koju spadaju pogoni u kojima se radi sa tečnostima čija je tačka paljenja iznad 300^oC, čvrstim materijama čija je tačka paljenja iznad 300^oCi materijama koje se prerađuju u zagrijanom, razmekšanom ili rastopljenom stanju, pri čemu se oslobađa toplota praćena iskrama i plamenom, na primjer pogoni za topljenje, livenje i preradu metala, gas-generatorske