Na osnovu člana 42. stav 1. tačka 5. Zakona o zaštiti od jonizujućih zračenja i o radijacionoj sigurnosti ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 52/01 i 63/02) i člana 112. Zakona o administrativnoj službi u upravi Republike Srpske ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 16/02, 62/02 i 38/03), ministar zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske donosi

PRAVILNIK

O STRUČNOJ SPREMI I ZDRAVSTVENIM USLOVIMA LICA KOJA RADE SA IZVORIMA JONIZUJUĆIH ZRAČENjA

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 112 od 14. decembra 2005, 40/07)

I- OSNOVNA ODREDBA

Član 1.

Ovim pravilnikom se utvrđuju uslovi i način sticanja stručne spreme lica koja rade sa izvorima jonizujućih zračenja, kao i zdravstveni uslovi za rad sa izvorima jonizujućih zračenja te mjere, sadržaj, način i rokovi čuvanja podataka o zdravstvenim pregledima lica koja rade sa izvorima jonizujućih zračenja. Ovim pravilnikom utvrđuju se i posebni zdravstveni uslovi lica koja rade sa izvorima jonizujućih zračenja (u daljem tekstu: profesionalno izložena lica).

II- STRUČNA SPREMA LICA KOJA RADE SA IZVORIMA JONIZUJUĆIH ZRAČENjA

Član 2.

Sa zatvorenim izvorima jonizujućih zračenja i uređajima koji proizvode jonizujuća zračenja koji se koriste za pregled (dijagnostiku) u medicini mogu raditi:
1) doktori medicine, sa specijalizacijom iz radiologije;
2) lica koja imajuVIiliIVstepen stručnosti radiološkog smjera.

Član 3.

Sa zatvorenim izvorima jonizujućih zračenja i uređajima koji proizvode jonizujuća zračenja koji se koriste za liječenje (terapiju) u medicini mogu raditi:
1) doktori medicine, sa specijalizacijom iz radiologije;
2) lica saVIIstepenom stručne spreme, sa specijalizacijom iz medicinske nuklearne fizike;
3) lica saVIIstepenom stručne spreme (diplomirani fizičari, diplomirani fizikohemičari i diplomirani elektroinženjeri) koja su osposobljena za rad sa tim izvorima i za sprovođenje mjera zaštite od jonizujućih zračenja;
4) lica koja imajuVIiliIVstepen stručnosti radiološkog smjera.

Član 4.

Sa otvorenim izvorima jonizujućih zračenja u nuklearnoj medicini koji se koriste za pregled (dijagnostiku) i liječenje (terapiju) mogu raditi:
1) doktori medicine, sa specijalizacijom iz nuklearne medicine;
2) lica saVIIstepenom stručne spreme, sa specijalizacijom iz medicinske nuklearne fizike;
3) lica saVIIstepenom stručne spreme (doktori medicine, diplomirani biolozi, diplomirani farmaceuti, diplomirani fizičari, diplomirani fizikohemičari i diplomirani elektroinženjeri) koja su osposobljena za rad sa tim izvorima i za sprovođenje mjera zaštite od jonizujućih zračenja;
4) lica koja imajuVIiliIVstepen stručnosti medicinskog smjera i koja su osposobljena za sprovođenje mjera zaštite od jonizujućih zračenja.

Član 5.

Sa rendgen aparatima za snimanje zuba mogu raditi:
1) doktori stomatologije koji su osposobljeni za rad sa tim aparatima i za sprovođenje mjera zaštite od jonizujućih zračenja;
2) lica koja imajuVIiliIVstepen stručnosti radiološkog smjera;
3) lica saVIiliIVstepenom stručne spreme stomatološkog smjera koja su osposobljena za rad sa tim aparatima i za sprovođenje mjera zaštite od jonizujućih zračenja.

Član 6.

Sa izvorima jonizujućih zračenja koji se koriste u veterini mogu raditi:
1) doktori veterine koji su osposobljeni za rad sa tim izvorima i za sprovođenje mjera zaštite od jonizujućih zračenja;
2) lica saVIiliIVstepenom stručnosti radiološkog smjera;
3) lica saIVstepenom stručne spreme veterinarskog smjera koja su osposobljena za rad sa tim izvorima i za sprovođenje mjera zaštite od jonizujućih zračenja.

Član 7.

Sa izvorima jonizujućih zračenja koji se koriste u naučnoistraživačkom radu, poljoprivredi, obrazovanju i drugim nemedicinskim djelatnostima mogu raditi lica koja imaju najmanjeIVstepen stručne spreme i koja su osposobljena za rad sa tim izvorima i za sprovođenje mjera zaštite od jonizujućih zračenja.
Izuzetno, sa izvorima jonizujućih zračenja koji se koriste u industriji mogu raditi lica koja imaju najmanjeIIIstepen stručne spreme i koja su osposobljena za sprovođenje mjera zaštite od jonizujućih zračenja.
Odredbe stava 1. ovog člana odnose se i na lica koja rade na instalisanju, servisiranju i popravci rendgen-aparata i drugih uređaja sa zatvorenim izvorima jonizujućih zračenja.

Član 8.

Radnici koji tokom redovnog školovanja nisu osposobljeni za rad sa izvorima jonizujućih zračenja i sprovođenje mjera zaštite od zračenja moraju, prije početka rada sa izvorima jonizujućih zračenja, dopunskom obukom biti osposobljeni za sprovođenje tih mjera.
Dopunsku obuku i osposobljavanje za sprovođenje mjera zaštite od zračenja vrši ovlašćeno pravno lice koje ispunjava uslove za vršenje dopunske obuke i osposobljavanje iz stava 1. ovog člana.
Nastavno osoblje u ovlašćenom pravnom licu iz stava 2. ovog člana čine vrhunski domaći i inostrani naučnici i eksperti u oblasti zaštite od jonizujućih zračenja koje imenuje Ministarstvo zdravlja i socijalne zaštite - Odsjek za zaštitu od zračenja (u daljem tekstu: Odsjek).
Rješenjem Odsjeka određuju se ovlašćena pravna lica koja ispunjavaju uslove iz stava 2. ovog člana.

Član 9.

Ovlašćena pravna lica koja vrše osposobljavanje lica za rad sa izvorima jonizujućih zračenja i za sprovođenje mjera zaštite od jonizujućih zračenja moraju programe obuke za ta lica prilagoditi vrsti poslova i nivou radijacionog rizika kojima je lice izloženo.
Programi iz stava 1. ovog člana moraju da sadrže teorijsko obrazovanje iz radijacione fizike, radijacione biologije i zaštite od jonizujućih zračenja, kao i obaveznu praktičnu nastavu za rad sa izvorima jonizujućih zračenja i za sprovođenje mjera zaštite od jonizujućih zračenja.
Praktična obuka iz stava 2. ovog člana mora iznositi najmanje 30 % časova od ukupnog programa obuke.

Član 10.

Dopunska obuka radnika iz stava 1. člana 8. vrši se po Programu dopunske obuke radnika za sprovođenje mjera zaštite od jonizujućih zračenja koji je naveden u Prilogu 1. ovog pravilnika i čini njegov sastavni dio.
Program iz stava 1. ovog člana sastoji se od:
1) osnovnog programa dopunske obuke radnika za rad sa izvorima jonizujućih zračenja i sprovođenje mjera zaštite od zračenja (u daljem tekstu: Osnovni program);
2) specijalističkih programa za određene djelatnosti i vrste izvora jonizujućih zračenja (u daljem tekstu: Specijalistički program);
3) specijalističkih programa dopunske obuke za lica koja su odgovorna za zaštitu od zračenja;
4) program obnavljanja znanja i trening za pojedine oblasti primjene jonizujućih zračenja (u daljem tekstu: Program obnavljanja znanja).

Član 11.

Po Osnovnom programu osposobljavaju se svi radnici iz člana 8. ovog pravilnika.
Lica koja su završila osposobljavanje po Osnovnom programu dodatno se osposobljavaju po jednom ili više Specijalističkih programa, zavisno od prirode posla i vrste izvora zračenja, kao i posebnih zahtjeva zaštite od zračenja koje je potrebno sprovoditi.
Odgovorna lica za zaštitu od zračenja (referenti zaštite od zračenja) u pravnom ili fizičkom licu koje koristi izvore jonizujućih zračenja osposobljavaju se prema Osnovnom programu iz stava 1. ovog člana i Specijalističkom programu za odgovorna lica.

Član 12.

Zahtjev za dopunsko školovanje (obrazovanje, obuku) ili provjeru znanja Odsjeku podnosi poslodavac. Zahtjev obavezno sadrži: ime i prezime kandidata, JMBG, stručnu spremu i naznaku Specijalističkog programa koji će, uz Osnovni program, kandidat pohađati.
Načelnik Odsjeka određuje mjesto i vrijeme održavanja provjere znanja kandidata.

Član 13.

Provjera znanja je pismeni ispit iz teorijskog dijela oblasti obuhvaćene Programom propisanim ovim pravilnikom.
Ispitna komisija ocjenjuje uspjeh kandidata na ispitu ocjenom: "zadovoljio" ili: "nije zadovoljio".
Kandidat koji nije zadovoljio kriterijum najnižeg nivoa potrebnog znanja može pristupiti ponovnoj provjeri znanja nakon 30 dana od dana prethodnog ispita.
Kandidat koji nije zadovoljio na ispitu može se žaliti Odsjeku ako smatra da je oštećen tokom ispita. Odsjek može odrediti posebnu komisiju koja će naknadno izvršiti provjeru znanja kandidata.

Član 14.

Kandidatu koji je zadovoljio na provjeri znanja u smislu člana 12. ovog pravilnika izdaje se uvjerenje.

Član 15.

Odsjek je dužan pet godina čuvati zapisnike sa ispita.
Poslodavac je dužan 10 godina čuvati dokumentaciju o licima koja su učestvovala na dopunskom osposobljavanju ili provjeri znanja.

Član 16.

Korisnik izvora jonizujućih zračenja dužan je da obezbijedi periodičnu obnovu znanja u intervalima od pet godina za lica koja rade sa izvorima jonizujućih zračenja.
Obnovu znanja i trening iz stava 1. ovog člana vrši ovlašćeno pravno lice iz člana 8. stav 2.
Sva profesionalno izložena lica podliježu periodičnoj provjeri znanja.

Član 17.

Troškove dopunskog osposobljavanja i provjere znanja radnika po programima iz ovog pravilnika snosi poslodavac kod koga je taj radnik zaposlen.

Član 18.

Lica koja na dan stupanja na snagu ovog pravilnika nemaju stručnu spremu predviđenu ovim pravilnikom moraju završiti obuku za rad sa izvorima jonizujućih zračenja i biti osposobljena za sprovođenje mjera zaštite od zračenja u roku od dvije godine od dana stupanja na snagu ovog pravilnika.
Lica saVIiIVstepenom stručne spreme iz čl. 5. i 6. koja nisu dodatno