Na osnovu člana 6. stav 1. tačka 1. i člana 18. stav 1. Zakona o metrologiji u Republici Srpskoj ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 13/02) i člana 112. stav 1. Zakona o administrativnoj službi u upravi Republike Srpske ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 16/02, 62/02, 38/03 i 42/04), direktor Republičkog zavoda za standardizaciju i metrologiju donosi
PRAVILNIK
O METROLOŠKIM USLOVIMA ZA SILOTERMOMETRE
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 116 od 28. decembra 2005)
Član 1.
Ovim pravilnikom propisuju se metrološki uslovi koje moraju da ispunjavaju silotermometri koji služe za mjerenje temperature u skladišnim prostorima, odnosno u silosima u kojima su uskladištena zrna žitarica, uljarica ili mahunarki.
Metrološki uslovi iz stava 1. ovog člana označavaju se skraćeno oznakomMUS.200.014.
Član 2.
Silotermometar mora biti konstrukciono prilagođen dimenzijama skladišnog prostora, odnosno silosa u kome se mjeri temperatura i prema tome može biti izveden kao:
1) prenosivi uređaj, za male skladišne prostore;
2) polufiksirani uređaj ili uređaj čija se termometrijska sonda prilikom mjerenja može uvlačiti u predviđene kanale, za horizontalne skladišne prostore, odnosno za skladišne prostore koji imaju veliku podnu površinu i manju visinu;
3) fiksirani uređaj sa više mjernih kablova, za velike vertikalne skladišne prostore, odnosno silose.
Član 3.
Osnovni dijelovi konstrukcije silotermometra su:
1) termometrijska sonda;
2) pretvarački sklop;
3) jedinica za konverziju analognih signala u digitalne signale;
4) adresna jedinica;
5) multiplekserski sklop za selekciju grupa i senzora;
6) uređaj za pokazivanje temperature;
7) uređaj za bilježenje temperature.
Konstrukcija silotermometra može biti izvedena i na drugi način pod uslovom da su ispunjena metrološka svojstva propisana ovim pravilnikom.
Član 4.
Termometrijska sonda je u obliku krute cijevi ili fleksibilnog kabla i sastoji se od:
1) mjernog kabla koji sadrži temperaturne senzore i njihove električne provodnike koji su električno izolovani i mehanički zaštićeni spoljašnjim omotačem;
2) zaštitne sajle propisane sile kidanja prilagođene veličini mjernog kabla i načinu njegovog fiksiranja;
3) zaštitno-razvodnog kućišta u kome su pričvršćeni zaštitna sajla sa mjernim kablom i razvodna kutija za provodnike koji povezuju senzore sa odgovarajućim dijelovima silotermometra.
Spoljašnji materijal upotrijebljen za zaštitu termometrijske sonde mora biti otporan na proizvode koji se upotrebljavaju za zaštitu zrna i otporan na oštećenja koja mogu nanijeti glodari.
Horizontalna skladišta koja se prazne pomoću bagera, moraju imati termometrijske sonde koje se mogu uvlačiti i izvlačiti iz kanala koji su predviđeni u te svrhe.
Član 5.
Kao temperaturni senzori mogu se upotrijebiti:
1) otporni termometri na bazi metala (platinski, bakarni ili nikleni otporni termometri);
2) poluprovodnički otporni termometri s pozitivnim temperaturnim koeficijentom otpornosti (RTCtermistori);
3) poluprovodnički otporni termometri s negativnim temperaturnim koeficijentom otpornosti (NTCtermistori);
4) drugi temperaturni senzori.
Temperaturni senzori upotrijebljeni u mjernom kablu moraju ispunjavati propisane metrološke uslove.
Član 6.
Temperaturni senzori moraju da imaju sposobnost da detektuju promjenu temperature od 0,1oCu obimu temperatura od 0oCdo 70oC.
Član 7.
Broj temperaturnih senzora u mjernom kablu zavisi od dimenzija mjernog kabla, odnosno od dimenzija skladišnog prostora, odnosno silosa, i ne smije biti manji od tri.
Temperaturni senzori u mjernom kablu moraju biti postavljeni na jednakim međusobnim rastojanjima čija vrijednost mora da bude između 3mi 4m.
Član 8.
Broj termometrijskih sondi, kao i raspored tačaka u kojima one moraju biti fiksirane po površini krova vertikalne siloćelije kružnog oblika, mora biti određen na sljedeći način:
1) upisati u površinu krova vertikalne siloćelije kružnog oblika prečnikaD, tri koncentrična kruga, poluprečnikaR1,R2 iR3 tako da jeR1 manje odR2 manje odR3 manje odD/2;
2) broj termometrijskih sondi i raspored tačaka njihovog fiksiranja po površini krova siloćelije na zamišljenim krugovima poluprečnikaR1,R2 iR3, u zavisnosti od prečnika krova siloćelije, određuje se prema prilogu "Broj i raspored termometrijskih sondi po siloćeliji" koji je sastavni dio ovoga pravilnika.
Član 9.
Broj termometrijskih sondi u visokom vertikalnom skladišnom prostoru čija je podna, odnosno krovna površina u obliku kvadrata, određuje se tako što se u kvadratni geometrijski oblik površine krova upiše krug čiji je prečnik jednak stranici kvadrata, pa se broj termometrijskih sondi računa kao za siloćeliju čija je površina krova kružnog oblika, prema članu 8. ovog pravilnika.
Ako vertikalna siloćelija ili visoki skladišni prostor ima podnu, odnosno