Na osnovu čl. 8. i 17. Zakona o hemikalijama ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj 25/09) i člana 82. stav 2. Zakona o republičkoj upravi ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 118/08 i 11/09), ministar zdravlja i socijalne zaštite donosi

PRAVILNIK

O KLASIFIKACIJI, PAKOVANjU I OBILjEŽAVANjU HEMIKALIJA I ODREĐENIH PROIZVODA

(Objavljeno u "Sl. glasnik RS", br. 50 od 04 juna 2010)

I- OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuju se klase opasnosti, kriterijumi za klasifikaciju i postupak klasifikacije hemikalija i određenih proizvoda, način pakovanja, obilježavanja i reklamiranja hemikalija, u skladu sa Globalno harmonizovanim sistemom (Glabally Harmonized System, u daljem tekstu:GHS) za klasifikaciju i obilježavanje hemikalija koji se preuzima iz Evropske unije (u daljem tekstu: EU).

1. Značenje pojmova

Član 2.

Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom pravilniku imaju sljedeće značenje:
a) klasa opasnosti označava prirodu fizičke opasnosti, opasnosti po zdravlje ljudi ili opasnosti po životnu sredinu,
b) kategorija opasnosti označava dalju podjelu kriterijuma u okviru svake klase opasnosti kojom se bliže određuje nivo opasnosti,
v) piktogram opasnosti označava grafički prikaz koji se sastoji od znaka i drugih grafičkih elemenata, kao što su ivica, tekstura ili boja pozadine, namijenjen da ukaže na informacije svojstvene predmetnoj opasnosti,
g) riječ upozorenja označava riječ koja ukazuje na odgovarajući nivo opasnosti kojom se korisnik upozorava na moguću opasnost, a koriste se sljedeće dvije riječi upozorenja:
1) "opasnost" označava riječ upozorenja koja ukazuje na veoma opasne kategorije opasnosti i
2) "pažnja" označava riječ upozorenja koja ukazuje na manje opasne kategorije opasnosti,
d) obavještenje o opasnosti označava pisani izraz dodijeljen klasi i kategoriji opasnosti, koji opisuje prirodu opasnosti supstance ili smješe, uključujući i nivo opasnosti gdje je to potrebno,
đ) obavještenje o mjerama predostrožnosti označava pisani izraz koji opisuje preporučene mjere za smanjenje ili sprečavanje štetnih efekata koji mogu nastati usljed izlaganja opasnoj supstanci ili smješi prilikom njihovog korišćenja ili odlaganja,
e) polimer označava supstancu sastavljenu od molekula čija je osnovna karakteristika da se sastoje od niza istih ili različitih monomernih jedinica. Molekulske mase ovih molekula moraju biti raspodijeljene u određenom rasponu pri čemu se razlike u molekulskim masama mogu pripisati prvenstveno razlikama u broju monomernih jedinica.
1) Polimer sadrži:
- više od 50 % masenog udjela molekula sa najmanje tri monomerne jedinice koje su kovalentno vezane sa najmanje jednom drugačijom monomernom jedinicom ili drugim reaktantom,
- manje od 50 % masenog udjela molekula iste molekulske mase.
U kontekstu ove definicije "monomerna jedinica" jeste izreaktovani oblik monomera u polimeru,
ž) monomer označava supstancu koja ima sposobnost da gradi kovalentne veze sa nizom drugih sličnih ili različitih molekula pod uslovima odgovarajućim za reakciju stvaranja polimera koja se koristi u određenom procesu,
z) legura označava metalni materijal, homogen na makroskopskom nivou, koji čine dva ili više elementa sastavljena tako da se ne mogu lako odvojiti mehaničkim sredstvima, a u kontekstu ovog pravilnika legura se smatra smješom,
i) "UN RTDG" označava Preporuke Ujedinjenih nacija za transport opasnog tereta,
j) granična vrijednost označava nivo bilo koje klasifikovane nečistoće, aditiva ili pojedinačnog sastojka u supstanci ili smješi, iznad kojeg se ovaj podatak uzima u obzir prilikom klasifikacije supstance ili smješe,
k) granična koncentracija označava koncentraciju iznad koje prisustvo opasne supstance u drugoj supstanci ili smješi kao nečistoće, aditiva ili pojedinačnog sastojka dovodi do klasifikacije te supstance ili smješe kao opasne,
l) razlike unutar klase označava razlike u okviru klase opasnosti koje zavise od puta izlaganja ili prirode efekata,
lj) M-faktor označava koeficijent kojim se množi koncentracija supstance koja je klasifikovana kao opasna po vodenu životnu sredinu, akutno - kategorija 1 ili hronično - kategorija 1, a koji se koristi u metodi sumiranja za klasifikaciju smješe koja sadrži tu supstancu,
m) pakovanje označava upakovani proizvod koji se sastoji od ambalaže i sadržaja u njoj,
n) ambalaža označava jednu ili više posuda i svi drugi dodaci ili materijali potrebni da bi posuda ispunila svoju namjenu zadržavanja sadržaja i druge bezbjednosne zahtjeve,
nj) međuambalaža označava ambalažu koja se postavlja između unutrašnje ambalaže, odnosno proizvoda i spoljašnje ambalaže,
o) smješa ili smjesa, odnosno preparat označava mješavinu ili rastvor dvije ili više supstanci i
p) standardi koji se odnose na laboratorije i ostale propisane zahtjeve, bilo da suISO,ENiliCEN, biće zamijenjeni odgovarajućimBASstandardom kad isti bude usvojen od strane Instituta za standardizaciju BiH.

2. Opasne supstance, smješe i klase opasnosti

Član 3.

(1) Supstanca ili smješa koja ispunjava kriterijume za klasifikaciju na osnovu fizičke opasnosti, opasnosti po zdravlje ljudi ili opasnosti po životnu sredinu, koji su dati u Prilogu 1. ovog pravilnika koji je njegov sastavni dio, u dijelovima od 2. do 5, opasna je i klasifikuje se u odgovarajuće klase opasnosti.
(2) U onim slučajevima gdje je u Prilogu 1. ovog pravilnika dato da unutar jedne klase opasnosti postoje razlike na osnovu puta izlaganja ili na osnovu prirode efekata, supstanca ili smješa se klasifikuje u skladu sa tim razlikama.

II- KLASIFIKACIJA OPASNOSTI

1. Identifikacija i procjena podataka

1.1. Identifikacija i procjena dostupnih podataka o supstancama

Član 4.

(1) Proizvođač, uvoznik i dalji korisnik supstance treba da identifikuje relevantne dostupne podatke na osnovu kojih se može utvrditi da li ta supstanca predstavlja fizičku opasnost, opasnost po zdravlje ljudi ili opasnost po životnu sredinu kao što je dato u Prilogu 1. ovog pravilnika, naročito sljedeće:
a) podatke dobijene u skladu sa bilo kojom metodom koja je navedena u članu 7. stav 3. ovog pravilnika,
b) epidemiološke podatke i iskustva o efektima na ljude, kao što su statistički podaci o profesionalnim oboljenjima i o hemijskim udesima,
v) nove naučne podatke i
g) druge podatke koji su dobijeni međunarodno priznatim programima o hemikalijama.
(2) Proizvođač, uvoznik i dalji korisnik treba da utvrdi da li su podaci iz stava 1. ovog člana adekvatni, pouzdani i naučno dokazani.

1.2. Identifikacija i procjena dostupnih podataka o smješama

Član 5.

(1) Proizvođač, uvoznik i dalji korisnik smješe treba da identifikuje relevantne dostupne podatke o samoj smješi ili supstancama koje ona sadrži na osnovu kojih se može utvrditi da li smješa predstavlja fizičku opasnost, opasnost po zdravlje ljudi ili opasnost po životnu sredinu kao što je dato u Prilogu 1. ovog pravilnika, naročito sljedeće:
a) podatke o samoj smješi ili supstancama koje ona sadrži dobijene u skladu sa bilo kojom metodom koja je navedena u članu 7. stav 3. ovog pravilnika,
b) epidemiološke podatke i iskustva o efektima na ljude, kao što su statistički podaci o profesionalnim oboljenjima i o hemijskim udesima koji se odnose na same smješe ili supstance koje ona sadrži,
v) druge podatke dobijene u skladu sa uslovima datim u Prilogu 8. ovog pravilnika koji čini njegov sastavni dio i
g) druge podatke o samoj smješi ili supstancama koje ona sadrži, a koji su dobijeni međunarodno priznatim programima o hemikalijama.
(2) Ako proizvođač, uvoznik ili dalji korisnik utvrdi da su podaci iz stava 1. ovog člana koji su dostupni za samu smješu