Za pristup kompletnom i ažurnom tekstu ovog dokumeta, molimo vas:
Na osnovu člana 41. stav 10. Zakona o Poreskoj upravi ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 112/07 - Pre-čišćeni tekst, 22/08 i 34/09) i člana 88. stav 3. Zakona o republičkoj upravi ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 118/08, 11/09, 74/10 i 86/10), direktor Poreske uprave, uz saglasnost ministra finansija, donosi

UPUTSTVO

ZA PODNOŠENjE I POPUNjAVANjE MJESEČNE PRIJAVE POREZA PO ODBITKU - OBRAZAC 1002

(Objavljeno u "Sl. glasniku RS", br. 118 od 22. novembra 2010)

I - OSNOVNE ODREDBE

1.
Ovim uputstvom uređuju se način podnošenja i način popunjavanja mjesečne prijave poreza po odbitku na Obrascu 1002, čija se sadržina i izgled nalaze kao prilog Pravilnika o primjeni Zakona o porezu na dohodak.
2.
Obrazac 1002, sa dodatnim listovima, podnose isplatioci dohotka koji podliježu plaćanju poreza po odbitku i uplatioci doprinosa.
3.
Obrazac podnose isplatioci dohotka na koji se obračunava i plaća porez po odbitku nadležnoj područnoj jedinici Poreske uprave (u daljem tekstu: PU) do 10. u mjesecu za sve isplate izvršene u prethodnom mjesecu i za doprinose dospjele za plaćanje u prethodnom mjesecu.
4.
Nadležna područna jedinica PU se određuje prema mjestu registracije poreskog obveznika.
5.
Obrazac se podnosi prvenstveno elektronskim putem korišćenjem odgovarajuće aplikacije za podnošenje mjesečne prijave za porez po odbitku slanjem na server PU ili dostavom propisane EPP datoteke posredstvom elektronskog medijuma (USBiliCD) nadležnoj područnoj jedinici PU. Ovaj način podnošenja prijave podrazumijeva dostavljanje odštampanog osnovnog lista prijave, u dva primjerka, sa dodijeljenim barkodom radi ovjere prijema, a ako nije moguće izvršiti podnošenje poreske prijave elektronskim putem, u tom slučaju podnošenje prijave se vrši lično ili putem pošte, u dva primjerka, sa svim dodatnim listovima.
6.
Ako su u jednom mjesecu izvršene isplate dohotka na koji se porez plaća po odbitku za više isplatnih perioda, tada se za isti poreski period podnosi onoliko mjesečnih prijava poreza po odbitku - Obrazac 1002 koliko ima isplatnih perioda, osim ako je u jednom mjesecu izvršena isplata primanja iz radnog odnosa iz ranijih godina (po sudskoj presudi, zaostale isplate i sl.). Tad isplatni period može obuhvatiti više mjeseci u okviru kalendarske godine ili kalendarsku godinu od 1. januara do 31. decembra, a za zaostale isplate iz tekuće godine isplatni period mora biti u okviru mjeseca.

II - OSNOVNI LIST OBRASCA 1002

7.
Rubrika "JIB poslodavca" popunjava se na sljedeći način:
7.1. poreski obveznici sa sjedištem u Republici Srpskoj u ovu rubriku unose osnovni jedinstveni identifikacioni broj (u daljem tekstu: JIB),
7.2. za poslovne jedinice pravnih lica iz Federacije BiH i Brčko Distrikta JIB poslodavca je podbroj poslovne jedinice,
7.3. za uplatioce doprinosa čije je mjesto rada van teritorije Republike Srpske JIB poslodavca je osnovni JIB tog uplatioca doprinosa,
7.4. poreski obveznici, fizička lica koja ostvaruju prihode od samostalne djelatnosti, a koja nisu registrovana za obavljanje te djelatnosti, i fizička lica koja ostvaruju prihode po osnovu ličnih primanja u inostranstvu i drugim dijelovima BiH, kao i fizičko lice koje ostvaruje prihode po osnovu ličnih primanja kod diplomatskog ili konzularnog predstavništva strane zemlje, odnosno međunarodne organizacije ili kod predstavnika ili službenika takvog predstavništva, odnosno organizacije koja ima diplomatski imunitet, u rubriku "JIB poslodavca" unose jedinstveni matični broj građana (u daljem tekstu: JMBG) i
7.5. fizička lica koja individualno (samostalno) plaćaju doprinose, u skladu sa Zakonom o doprinosima, u rubriku "JIB poslodavca" unose JMBG.
8.
U rubriku "Poreski period" upisuje se početak i kraj mjeseca u kome je isplaćen dohodak na koji se plaća porez po odbitku i doprinosi i u kojem su dospjeli doprinosi za plaćanje čija obaveza plaćanja nije uslovljena isplatom dohotka.
9.
U rubriku "Isplata za period" upisuje se početak i kraj mjeseca za koji je isplaćen oporezivi dohodak i za koji se vrši uplata doprinosa čije plaćanje nije uslovljeno isplatom dohotka, a po osnovu kojeg obveznik doprinosa ostvaruje pravo kod nadležnih fondova.
10.
U rubriku "Šifra opštine" upisuje se:
10.1. šifra opštine prebivališta/boravišta radnika, odnosno mjesto rada uplatioca doprinosa;
10.2. ako se opština prebivališta obveznika poreza na dohodak i doprinosa razlikuje od opštine mjesta rada isplatioca dohotka i uplatioca doprinosa, u tom slučaju se postupa na sljedeći način:
- u mjesečnu prijavu poreza po odbitku kojom se prijavljuje porez na dohodak unosi se šifra opštine prebivališta poreskog obveznika - fizičkog lica,
- u mjesečnu prijavu poreza po odbitku kojom se prijavljuju doprinosi unosi se šifra opštine mjesta rada uplatioca doprinosa;
10.3. ako je mjesto prebivališta zaposlenog izvan teritorije Republike Srpske, tada je šifra opštine za prijavljivanje poreza na dohodak i doprinosa šifra opštine mjesta rada isplatioca dohotka, odnosno uplatioca doprinosa.
11.
Način popunjavanja kolona od 2 do 16 osnovnog lista opisan je kod popunjavanja dodatnog lista DL1.
12.
U rubriku sa rednim brojem 11. osnovnog lista Obrasca 1002 unose se podaci o ukupnom iznosu obračunatih poreza i doprinosa sa svih dodatnih listova po vrstama prihoda, prema Naredbi o uplaćivanju određenih prihoda budžeta Republike, opština i gradova i fondova, te Uputstvu o načinu obračuna i uplate doprinosa.

III- OSNOVNI LISTI DL1 - PRIMANjA PO OSNOVU RADNOG ODNOSA

13.
U dodatni list DL1 - "Primanja po osnovu radnog odnosa" unose se podaci o obračunatom porezu na dohodak i doprinosima na primanja ostvarena po osnovu radnog odnosa na određeno i neodređeno vrijeme sa punim i nepunim radnim vremenom, pripravničkog staža i dopunskog rada.
14.
Osnovni list i dodatni list DL1, u slučaju kada je sjedište ili mjesto rada isplatioca dohotka i prebivališta obveznika u istoj opštini, popunjava se na sljedeći način:
14.1. "JIB poslodavca" popunjava se na identičan način kao rubrika "JIB poslodavca" sa osnovnog lista;
14.2. u rubriku "Poreski period" upisuje se početak i kraj mjeseca u kome je isplaćeno primanje;
14.3. u kolonu 2 upisuje se ime i prezime zaposlenog lica (ime u gornje, prezime u donje polje);
14.4. u kolonu 3 upisuje se JMBG za lica sa teritorije BiH, a za lica izvan teritorije BiH upisuje se JIB dodijeljen poreskom obvezniku od strane nadležne područne jedinice PU;
14.5. u kolonu 4 upisuje se ukupan fond radnih sati (u skladu sa ugovorom o radu) za dati isplatni period, uključujući i prekovremene radne sate, u skladu sa Zakonom o radu, s tim da ukupan fond prekovremenih radnih sati po radniku ne može preći 150 časova na godišnjem nivou;
14.6. u kolonu 5 upisuje se osnovno mjesečno bruto primanje iz radnog odnosa isplaćeno u poreskom periodu koje predstavlja zbir neto primanja, poreza i svih doprinosa osim doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje za staž sa uvećanim trajanjem, a:
- ako je je ugovorom o radu plata ugovorena u neto iznosu, preračun sa neto primanja na bruto primanje vrši se korišćenjem sljedeće formule: B=(N-(LOx8%))/0,63848 (L - Lični odbitak -1/12 godišnjeg ličnog odbitka shodno članu 9. stav 1. tačka a) Zakona o porezu na dohodak),
- ako je neto plata manja od 1/12 godišnjeg ličnog odbitka shodno članu 9. stav 1. tačka a) Zakona o porezu na dohodak, tada je formula sljedeća: B=(N-(Nx8%))/0,63848 i
- u slučaju kada zaposleni kod dotičnog poslodavca (isplatioca plate) ne koristi pravo na umanjenje poreske osnovice po osnovu ličnog odbitka jer to pravo ostvaruje kod drugog poslodavca (isplatioca plate) tada se koristi sljedeća formula za preračun sa neto primanja na bruto: B=N/0,63848;
14.7. u kolone od 6 do 9 upisuju se doprinosi obračunati množenjem propisanih stopa, u skladu sa Zakonom o doprinosima, sa bruto primanjem iz kolone 5, i to doprinos za penzijsko i invalidsko osiguranje primjenom stope od 17%, doprinos za zdravstveno osiguranje primjenom stope od 11,50%, doprinos za dječiju zaštitu primjenom stope od 1,40% i doprinos za osiguranje od nezaposlenosti primjenom stope od 0,70%, a ukoliko se doprinos za zdravstveno osiguranje za obveznika koji zdravstvenu zaštitu ostvaruje na teritoriji drugog entiteta prema Sporazumu o načinu i postupku korišćenja zdravstvene zaštite osiguranih lica na teritoriji BiH van teritorije entiteta, odnosno Distrikta Brčko, kome osigurana lica pripadaju ne uplaćuje na račun javnih prihoda Republike Srpske, već na račun drugog entiteta ili Distrikta, tada se kolona 7 ne popunjava;
14.8. u kolonu 10 upisuju se doprinosi dobijeni množenjem bruto primanja iz kolone 5 sa zbirnom stopom doprinosa od 30,60% (17%+11,50%+1,40%+0,70%), a ovakav način obračunavanja važi i za uplatioce doprinosa koji pojedine doprinose ne plaćaju u korist računa javnih prihoda Republike Srpske,
14.9. u kolonu 11 upisuje se dohodak koji se dobije kada se od osnovnog mjesečnog bruto primanja iz kolone 5 oduzmu ukupni doprinosi iz kolone 10,
14.10. u kolonu 12 upisuje se 1/12 godišnjeg ličnog odbitka iz člana 9. stav 1. tačka a) Zakona o porezu na dohodak (u daljem tekstu: lični odbitak), a:
- ako je dohodak iz kolone 11 manji od ličnog odbitka, u tom slučaju se u kolonu 12 upisuje iznos dohotka iz kolone 11 (broj radnih sati, odnosno radnih dana u mjesecu za koji se vrši isplata ličnog primanja, ne utiče na visinu ličnog odbitka),
- ako se isplata ličnih primanja za jedan isplatni period vrši u nekoliko poreskih perioda, umanjenje po osnovu ličnog odbitka se može vršiti u nekoliko poreskih perioda, ukoliko je dohodak u koloni 11 manji od ličnog odbitka i
- ako je obveznik poreza na dohodak zaposlen kod više poslodavaca (isplatilaca plate), pravo na umanjenje poreske osnovice po osnovu ličnog odbitka poreza na dohodak može ostvariti samo kod jednog poslodavca, odnosno isplatioca plate nezavisno od toga što je dohodak koji ostvaruje kod dotičnog poslodavca manji od ličnog odbitka;
14.11. u koloni 13 upisuje se mjesečni iznos umanjenja iz kolone 7 dijela 3 Poreske kartice - izvoda za umanjenje poreske osnovice, koju je radnik predao poslodavcu kod koga je u radnom odnosu za tu poresku godinu, s tim da iznos ukupnog umanjenja (kolona 12 + kolona 13) ne može biti veći od dohotka (kolona 11);
14.12. u koloni 14 upisuje se osnovica za obračun poreza koja se dobije kada se od dohotka iz kolone 11 oduzme zbir umanjenja iz kolona 12 i 13,
14.13. u koloni 15 upisuje se iznos poreza koji se dobije kada se na osnovicu iz kolone 14 primijeni poreska stopa od 8% i
14.14. u koloni 16 upisuje se isplaćeno primanje koje se dobije kada se od dohotka iz kolone 11 oduzme iznos poreza iz kolone 15.
15.
Popunjavanje osnovnog lista i dodatnog lista DL1, u slučaju kada sjedište ili mjesto rada isplatioca dohotka i mjesto prebivališta radnika nisu u istoj opštini, vrši se na sljedeći način:
15.1. isplatilac dohotka podnosi Obrazac 1002 za svaku opštinu, tj. mjesto plaćanja poreza i doprinosa sa dodatnim listom DL1 u koji unosi podatke o zaposlenima sa date opštine,
15.2. kada isplatilac dohotka podnosi Obrazac 1002 kojim prijavljuje samo doprinose, tada popunjava kolone 2, 3,4,5,6,7,8,9, 10. i 11,
15.3. kada isplatilac dohotka podnosi Obrazac 1002 kojim prijavljuje samo porez na dohodak, tada popunjava kolone 2, 3, 4, 5, 10,11, 12, 13, 14, 15 i 16,
15.4. kolone od 2 do 16 osnovnog lista se popunjavaju na opisani način.
16.
Popunjavanje osnovnog lista i dodatnog lista DL1, u slučaju kada je mjesto rada uplatioca doprinosa u Federaciji BiH i Brčko Distriktu, a prebivalište