(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 85 od 6. oktobra 2005, 72/09, 31/11)
DEO PRVI
OPŠTI DEO
GLAVA PRVA
OSNOVNE ODREDBE
Sadržina zakona
Član 1.
Ovim zakonom uređuje se, ako posebnim zakonom nije drukčije uređeno, postupak izvršenja krivičnih sankcija prema punoletnim licima, prava i obaveze lica prema kojima se izvršavaju sankcije, organizacija Uprave za izvršenje krivičnih sankcija, nadzor nad njenim radom, izvršenje sankcija izrečenih za privredne prestupe i prekršaje, oduzimanje imovinske koristi pribavljene krivičnim delom i privrednim prestupom i primena mere pritvora.
Ako je zakonom o potvrđivanju međunarodnog ugovora uređeno neko pitanje iz stava 1. ovog člana, primenjivaće se odredbe tog zakona.
Svrha izvršenja sankcija
Član 2.
Svrha primene krivičnih sankcija jeste suzbijanje dela kojima se povređuju ili ugrožavaju čovek i druge osnovne društvene vrednosti. Ova svrha se ostvaruje putem izvršenja pravnosnažnih i izvršnih sudskih odluka.
Primena ovog zakona na izvršenje odluka stranih sudova
Član 3.
Odredbe ovog zakona primenjuju se i prilikom izvršenja krivičnih sankcija koje izreknu strani sudovi, kad je to određeno posebnim zakonom i međunarodnim ugovorom.
Pristupanje izvršenju sankcije
Član 4.
Izvršenju sankcije pristupa se kad odluka kojom je sankcija izrečena postane pravnosnažna i kad za izvršenje sankcije nema zakonskih smetnji.
Izuzetno, kad je to zakonom posebno određeno, sa izvršenjem sankcije može se otpočeti i pre nego što je postala pravnosnažna odluka kojom je ona izrečena.
Odlaganje i prekid izvršenja sankcije
Član 5.
Izvršenje sankcije može se odložiti i prekinuti pod uslovima određenim ovim zakonom.
Osnovne odredbe o položaju lica prema kome se izvršava sankcija
Član 6.
Sankcija se izvršava na način kojim se jamči poštovanje dostojanstva lica prema kome se ona izvršava.
Zabranjeni su i kažnjivi postupci kojima se lice prema kome se izvršava sankcija podvrgava bilo kakvom obliku mučenja, zlostavljanja, ponižavanja ili eksperimentisanja.
Kažnjiva je prinuda prema licu prema kome se izvršava sankcija ako je nesrazmerna potrebama njenog izvršenja.
Član 7.
Lice prema kome se izvršava sankcija ne sme biti stavljeno u neravnopravan položaj zbog rase, boje kože, pola, jezika, vere, političkih i drugih uverenja, nacionalnog ili socijalnog porekla, imovnog stanja, obrazovanja, društvenog položaja ili drugog ličnog svojstva.
Član 8.
Lice prema kome se izvršava sankcija ima pravo na zaštitu osnovnih prava propisanih Ustavom, potvrđenim međunarodnim ugovorima, opšteprihvaćenim pravilima međunarodnog prava i ovim zakonom.
Lice prema kome se izvršava sankcija može biti ograničeno u osnovnim pravima samo u meri neophodnoj za izvršenje sankcije i u postupku propisanom ovim zakonom.
Član 9.
Protiv pojedinačnih akata kojima se rešava o pravima i obavezama lica prema kome se izvršava sankcija dozvoljena je sudska zaštita, u skladu sa ovim zakonom.
Za podneske, službene radnje i rešenja u vezi sa primenom odredaba ovog zakona ne plaća se taksa, ako zakonom nije drukčije određeno.
Vođenje evidencija
Član 10.
O licima prema kojima se izvršavaju sankcije i pritvor vode se odgovarajuće evidencije.
Bliže propise o evidencijama donosi ministar nadležan za pravosuđe.
Sredstva za izvršenje sankcija
Član 11.
Sredstva za izvršenje sankcija obezbeđuju se u budžetu Republike Srbije.
Lice prema kome se izvršava sankcija ne plaća troškove izvršenja, osim ako zakonom nije drukčije određeno.
GLAVA DRUGA
UPRAVA ZA IZVRŠENjE KRIVIČNIH SANKCIJA
I. DELATNOST UPRAVE ZA IZVRŠENjE KRIVIČNIH SANKCIJA
Član 12.
Uprava za izvršenje krivičnih sankcija (u daljem tekstu: Uprava) organizuje, sprovodi i nadzire izvršenje kazne zatvora, maloletničkog zatvora, kazne rada u javnom interesu, uslovne osude sa zaštitnim nadzorom, mera bezbednosti obaveznog psihijatrijskog lečenja i čuvanja u zdravstvenoj ustanovi, obaveznog lečenja narkomana i obaveznog lečenja alkoholičara, kao i vaspitne mere upućivanja u vaspitno-popravni dom (u daljem tekstu: krivične sankcije).
Uprava je organ uprave u sastavu Ministarstva pravde Republike Srbije.
Uprava vodi jedinstvene evidencije o licima prema kojima se izvršavaju krivične sankcije.
Uprava preduzima mere u cilju stalnog stručnog obrazovanja i usavršavanja zaposlenih. Stručno osposobljavanje i obuka obavljaju se u Centru za obuku i stručno osposobljavanje Uprave za izvršenje krivičnih sankcija (u daljem tekstu: Centar).
Uprava ostvaruje saradnju sa odgovarajućim ustanovama, udruženjima i organizacijama koje se bave problemima izvršenja krivičnih sankcija.
Unutrašnje uređenje, organizaciju i delokrug organizacionih jedinica u sastavu Uprave, propisuje Vlada uredbom.
II. UREĐENjE UPRAVE
1. Zavodi
Vrste zavoda
Član 13.
U Upravi postoje sledeće vrste zavoda:
1) kazneno-popravni zavod i okružni zatvor - za izvršenje kazne zatvora;
2) kazneno-popravni zavod za žene - za izvršenje kazne zatvora i maloletničkog zatvora izrečene ženama;
3) kazneno-popravni zavod za maloletnike - za izvršenje kazne maloletničkog zatvora;
4) Specijalna zatvorska bolnica - za lečenje osuđenih i pritvorenih lica, za izvršenje mera bezbednosti obaveznog psihijatrijskog lečenja i čuvanja u zdravstvenoj ustanovi, obaveznog lečenja alkoholičara i obaveznog lečenja narkomana;
5) vaspitno-popravni dom - za izvršenje vaspitne mere upućivanja u vaspitno-popravni dom.
Tipovi zavoda
Član 14.
Prema stepenu obezbeđenja i načinu postupanja sa osuđenima, zavodi mogu biti otvorenog, poluotvorenog, zatvorenog i zatvorenog tipa sa posebnim obezbeđenjem.
U zavodima otvorenog tipa ne postoje prepreke za bekstvo.
U zavodima poluotvorenog tipa služba za obezbeđenje predstavlja osnovnu prepreku za bekstvo.
U zavodima zatvorenog tipa, pored službe za obezbeđenje postoje i druge prepreke za sprečavanje bekstva.
U zavodima zatvorenog tipa sa posebnim obezbeđenjem postoje posebne prepreke za sprečavanje bekstva i posebna pažnja se posvećuje postupanju sa osuđenima.
Član 15.
Kazneno-popravni zavod za žene, okružni zatvor i vaspitno-popravni dom su poluotvorenog tipa.
Specijalna zatvorska bolnica i kazneno-popravni zavod za maloletnike su zatvorenog tipa.
Samo kazneno-popravni zavod može biti zavod zatvorenog tipa sa posebnim obezbeđenjem.
Odeljenja u zavodima
Član 16.
U zavodima mogu postojati otvorena, poluotvorena, zatvorena odeljenja i zatvorena odeljenja sa pojačanim nadzorom.
Osnivanje zavoda
Član 17.
Zavod i Centar osnivaju se aktom Vlade.
Aktom o osnivanju zavoda određuje se vrsta, tip i sedište zavoda, odnosno delatnost i sedište Centra.
2. Službe u zavodima
Vrste službi
Član 18.
U zavodima mogu postojati sledeće službe:
1) služba za tretman;
2) služba za obezbeđenje;
3) služba za obuku i upošljavanje;
4) služba za zdravstvenu zaštitu;
5) služba za opšte poslove.
Za dva ili više zavoda mogu se obrazovati zajedničke službe.
Služba za obezbeđenje je jedinstvena formacija Uprave.
Zavod mora raspolagati posebnom prostorijom za izdvajanje obolelih osuđenih.
Zavod za žene mora raspolagati posebnom opremom za lečenje trudnica, porodilja i bolesti žena.
Služba za tretman
Član 19.
Služba za tretman primenjuje metode i postupke kojima se na osuđene utiče da ubuduće ne čine krivična dela.
Služba za tretman utvrđuje program postupanja prema osuđenom i usklađuje rad ostalih službi i drugih učesnika na njihovom sprovođenju.
Služba za obezbeđenje
Član 20.
Služba za obezbeđenje stara se o sigurnosti ljudi i imovine u zavodu, sprovodi osuđena i pritvorena lica, učestvuje u utvrđivanju i sprovođenju programa postupanja prema osuđenom i obavlja druge poslove određene zakonom.
Služba za obezbeđenje sprovodi osuđena i pritvorena lica u službenim vozilima koja su opremljena uređajima za davanje posebnih svetlosnih i zvučnih signala, propisanom ventilacijom i osvetljenjem.
Služba za obezbeđenje može biti opremljena službenim psima koji se koriste za pronalaženje opojnih droga ili psihoakti