Na osnovu člana 160. stav 1. tačka 1. Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju ("Službeni glasnik Republike Srbije", broj 34/2003) i člana 12. tačka 6) Statuta Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje poljoprivrednika ("Službeni glasnik Republike Srbije", br. 34/97, 24/2002 i 42/2003),
Upravni odbor Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje poljoprivrednika, na sednici od 24. aprila 2003. godine, doneo je
PRAVILNIK
O OBRAZOVANjU I NAČINU RADA ORGANA VEŠTAČENjA
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 46 od 30. aprila 2003; 115/03, 4/04, 36/05)
I. OPŠTE ODREDBE
Član 1.
Ovim pravilnikom uređuje se obrazovanje i način rada organa veštačenja, kontrola nalaza, ocene i mišljenja datih u postupku veštačenja i druga pitanja od značaja za veštačenje radi ostvarivanja prava po Zakonu o penzijskom i invalidskom osiguranju i po međunarodnim ugovorima o socijalnom osiguranju.
Član 2.
Organ veštačenja obrazuje se kao stručni organ u sastavu Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje poljoprivrednika (u daljem tekstu: Fond).
Organ veštačenja vrši veštačenje kada je za rešavanje o pravima iz penzijskog i invalidskog osiguranja potrebno utvrditi postojanje invalidnosti, telesnog oštećenja, uzroka invalidnosti i telesnog oštećenja, potpune nesposobnosti za rad i nesposobnosti za samostalni život i rad i kontrolu veštačenja (u daljem tekstu: veštačenje).
Organ veštačenja, na zahtev lica, odnosno osiguranika može utvrđivati postojanje opšte zdravstvene sposobnosti radi sticanja, odnosno prestanka svojstva osiguranika poljoprivrednika.
Organ veštačenja, na zahtev lica i uz naknadu troškova veštačenja u skladu sa ovim pravilnikom, može vršiti veštačenja o medicinskim činjenicama koje su od značaja za ostvarivanje prava uređenih drugim propisima.
Član 3.
Veštačenje se obavlja u postupku rešavanja o pravima iz penzijskog i invalidskog osiguranja i ostvaruje se davanjem nalaza, ocene i mišljenja i kontrolom datih nalaza, ocena i mišljenja.
Veštačenje se organizuje i sprovodi tako da se obezbedi ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja u rokovima propisanim zakonom i poštovanje ličnosti i dostojanstva osiguranika, odnosno korisnika prava.
Član 4.
U postupku veštačenja obezbeđuje se saradnja između osiguranika, odnosno korisnika prava, organa veštačenja i zdravstvenih ustanova čija se medicinska dokumentacija koristi u postupku veštačenja.
Član 5.
U postupku veštačenja koristi se medicinska dokumentacija zdravstvenih ustanova izdata na obrascima (sredstvima) propisanim zakonom kojim se uređuje evidencija u oblasti zdravstva, aktom o sredstvima za vođenje evidencije u oblasti zdravstva i međunarodnim ugovorima o socijalnom osiguranju.
Korišćenje medicinske dokumentacije u postupku veštačenja suprotno odredbi stava 1. ovog člana razlog je za neprihvatanje nalaza, ocene i mišljenja organa veštačenja od strane organa Fonda nadležnog za rešavanje o pravima iz penzijskog i invalidskog osiguranja.
Učesnici u postupku odlučivanja o pravima iz penzijskog i invalidskog osiguranja podatke o zdravstvenom stanju osiguranika mogu koristiti samo u službene svrhe vođenja postupka i u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti.
Član 6.
Fond obezbeđuje potrebne kadrovske i materijalne uslove za obavljanje veštačenja.
II. ORGANI VEŠTAČENjA
1. Obrazovanje organa veštačenja
Član 7.
Organi veštačenja obrazuju se radi davanja nalaza, ocene i mišljenja i njihove kontrole kao prvostepeni i drugostepeni.
Prvostepeni organ veštačenja obrazuje se radi davanja nalaza, ocene i mišljenja o medicinskim činjenicama od značaja za ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja i njihove kontrole u prvostepenom postupku.
Drugostepeni organ veštačenja obrazuje se radi davanja nalaza, ocene i mišljenja o medicinskim činjenicama od značaja za ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja i njihove kontrole u drugom stepenu.
Prilikom obrazovanja organa veštačenja vodiće se računa o vrsti specijalnosti lekara koja odgovara potrebama veštačenja.
Član 8.
Veštačenje i kontrolu od značaja za ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja u prvom i drugom stepenu vrše veštaci - pojedinci lekari specijalisti (u daljem tekstu: lekar veštak).
Član 9.
Prilikom rasporeda rada lekara veštaka vodi se računa o osnovnom oboljenju osiguranika i to tako što se za veštačenje određuje lekar veštak čija je specijalnost odgovarajuća ili srodna lečenju tog oboljenja.
Raspored rada lekara veštaka vrši rukovodilac organizacione jedinice u čijem su sastavu lekari veštaci.
Izuzetno ukoliko se u Fondu ne može obezbediti veštačenje iz domena određenih lekarskih specijalnosti direktor Fonda, odnosno lice koje ovlasti može veštačenje poveriti organu veštačenja drugih fondova.
2. Delokrug rada lekara veštaka
Član 10.
Delokrug rada lekara veštaka u prvostepenom postupku ostvarivanja prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja čini davanje nalaza, ocene i mišljenja o:
1. toku lečenja (lečenje završeno - lečenje nije završeno);
2. postojanju invalidnosti;
3. postojanju i stepenu telesnog oštećenja;
4. uzroku nastanka invalidnosti i telesnog oštećenja;
5. potpunoj i trajnoj nesposobnosti za rad i nesposobnosti za samostalni život i rad članova porodice osiguranika;
6. drugim činjenicama i okolnostima od značaja za ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja za čije je utvrđivanje potrebno veštačenje i pravima utvrđenim drugim propisima za čije ostvarivanje je potrebno veštačenje;
7. medicinskim činjenicama u postupku ostvarivanja prava primenom međunarodnih ugovora o socijalnom osiguranju;
8. promeni u stanju invalidnosti utvrđene prvostepenim rešenjem u slučajevima kontrolnog pregleda.
Član 11.
Delokrug rada lekara veštaka u drugostepenom postupku čini:
1. davanje nalaza, ocene i mišljenja o pravilnosti nalaza, ocene i mišljenja lekara veštaka u prvostepenom postupku u postupku po žalbi, odnosno reviziji;
2. pružanje stručne pomoći lekarima veštacima u prvostepenom postupku.
Član 12.
Delokrug rada lekara veštaka - kontrolora čini:
- davanje saglasnosti, odnosno primedbi na nalaz, ocenu i mišljenje datih u prvostepenom, odnosno drugostepenom postupku veštačenja.
3. Rad lekara veštaka
Član 13.
U postupku veštačenja lekar veštak dužan je:
1. da primenjuje usvojene jedinstvene kriterijume za ocenu invalidnosti i telesnog oštećenja;
2. da se pridržava propisa o penzijskom i invalidskom osiguranju, kao i zahteva u vezi sa primenom tih propisa istaknutih od strane organa Fonda nadležnog za odlučivanje o pravima iz penzijskog i invalidskog osiguranja;
3. da poštuje opšte principe i etička načela struke;
4. da primenjuje dostignuća savremene nauke i prakse u oblasti ocene radne sposobnosti i da u tom cilju sarađuje sa odgovarajućim medicinskim institucijama.
Član 14.
Lekar veštak dužan je da svestrano i brižljivo razmotri celokupnu medicinsku i drugu dokumentaciju, kao i rezultate neposrednih pregleda, da tačno navede svoja zapažanja i nalaze i da svoje nalaze, ocene i mišljenja, zasniva na primeni usvojenih jedinstvenih kriterijuma, iznosi objektivno i nepristrasno.
Član 15.
Lekar veštak daje nalaz, ocenu i mišljenje na osnovu potpune medicinske, pravne i druge dokumentacije, kao i na osnovu neposrednih zapažanja stečenih prilikom pregleda izvršenih u slučajevima određenim ovim pravilnikom.
Nalaz, ocena i mišljenje mora biti jasan, potpun, logičan, obrazložen, naučno i stručno zasnovan.
Nalaz, ocena i mišljenje koji nije dat u skladu sa stavom 2. ovog člana ili u vezi sa kojim se pojavi osnovana sumnja u objektivnost i nepristrasnost, organ Fonda koji odlučuje o pravima iz penzijskog i invalidskog osiguranja neće prihvatiti.
Organ Fonda nadležan za odlučivanje o pravima iz penzijskog i invalidskog osiguranja koji ne prihvati nalaz, ocenu i mišljenje zahtevaće davanje novog nalaza, ocene i mišljenja ili ponovno veštačenje sa drugim veštakom.
Član 16.
U davanju nalaza, ocene i mišljenja lekari veštaci su samostalni u okviru ovlašćenja, prava i dužnosti utvrđenih zakonom i ovim pravilnikom.
Član 17.
Lekar veštak u prvostepenom postupku pre davanja nalaza, ocene i mišljenja, vrši neposredni pregled osiguranika.
Izuzetno, lekar veštak u prvostepenom postupku može da daje nalaz, ocenu i mišljenje i bez pregleda osiguranika, na osnovu medicinske, pravne i druge dokumentacije u slučaju dužeg boravka osiguranika u inostranstvu ili na bolničkom lečenju, smrti osiguranika i drugim opravdanim slučajevima.
Lekar veštak u prvostepenom postupku može da obavi pregled osiguranika u stanu osiguranika, u stacionarnoj zdravstvenoj i drugoj ustanovi.
Član 18.
Lekar veštak u drugostepenom postupku daje nalaz, ocenu i mišljenje na osnovu medicinske, pravne i